Prill-qershor, rreth 12 mijë punonjës të siguruar më shumë në biznese në një vit
Rreth 11,8 mijë punonjës iu shtuan skemës së sigurimeve brenda një viti, ndërsa sektori privat numëron mbi 574 mijë të punësuar me pagë.
Gjatë periudhës nga tremujori i dytë 2024 në të dytin 2025, rreth 11,8 mijë të punësuar në sektorin e biznesit janë regjistruar rishtas në skemën e sigurimeve, duke e çuar totalin e punonjësve me pagë zyrtare në sektorin privat në 574,120. Ky është niveli më i lartë i regjistruar ndonjëherë për këtë kategori.
Rritja e vazhdueshme që prej vitit 2018
Në fund të vitit 2018 sektorit privat i përkisnin rreth 508 mijë punonjës kontribuues, ndërsa në tremujorin e parë 2019 numri zbriti lehtë në 502 mijë. Megjithatë, një trend i fortë rritës u rikthye shpejt, duke çuar punësimin formal në mbi 525 mijë në tremujorin e tretë të atij viti. Të dhënat e fundit të vitit 2025 tregojnë një shtesë prej afërsisht 66 mijë punonjësish krahasuar me periudhën 2018, e ndikuar nga zgjerimi i sektorëve të shërbimeve, tregtisë dhe rritja e formalizimit nga bizneset.
Një e treta e fuqisë punëtore mbetet jashtë skemës
Megjithëse punësimi formal është rritur, Shqipëria vazhdon të ketë rreth një të tretën e forcës së punës që operon pa kontratë e pa sigurime, me përqendrim të lartë në bujqësi, ndërtim dhe shërbime. Diferenca mes punësimit formal dhe vlerësimeve të INSTAT tregon se një pjesë e madh e punëtorëve ende mbeten të paregjistruar.
Struktura e tregut të punës
Sipas anketës së 2024, për grupmoshën 15 vjeç e lart, 45,7% e të punësuarve kanë marrëdhënie pune me pagë, 30,1% janë të vetëpunësuar, ndërsa 24,2% punojnë pa pagesë në bizneset familjare. Vlerësimet e Bankës Botërore tregojnë një nivel informaliteti që varion nga 30% deri në 35% të totalit të punësimit, një nga përqindjet më të larta në rajon.
Sektorët më të prekur dhe sfidat
Bujqësia mbetet sektori më i ekspozuar ndaj informalitetit, pasi shumica e punëtorëve punojnë pa kontratë dhe pa mbrojtje sociale. Situata është e ngjashme në ndërtim dhe turizëm, ku punësimi i përkohshëm dhe pagesat ditore shpesh bëhen pa regjistrim në skemën e sigurimeve. Këto modele pune krijojnë pasiguri të lartë për punëtorët dhe cenojnë të ardhurat në skemën e sigurimeve shoqërore.
Masat qeveritare dhe efektet
Vitet e fundit janë ndërmarrë fushata për regjistrimin e punonjësve në sektorin e shërbimeve, janë shtuar inspektimet në terren dhe është nxitur përdorimi i pagesave elektronike. Këto masa kanë sjellë disa përmirësime, por informaliteti mbetet problem strukturor që kërkon mbikëqyrje më të fortë dhe politika më të qëndrueshme për të nxitur formalizimin.